Với những ai yêu nhạc Trịnh, có lẽ sẽ không thể không biết đến Ngô Vũ Dao Ánh – người tình, người con gái là nhân vật trong nhiều tình ca của Trịnh Công Sơn. Dao Ánh chính là em gái của Ngô Vũ Bích Diễm - nhân vật gợi cảm hứng cho Trịnh Công Sơn sáng tác ca khúc Diễm xưa. Sau khi không còn tình yêu với Bích Diễm, tình yêu với Dao Ánh đã đến với nhạc sĩ.
Chính trong thời gian yêu Dao Ánh, nhạc sĩ tài danh đã viết cho người tình hàng trăm lá thư. Và rồi những bức thư này đã theo bà từ Huế vào Sài Gòn và qua Mỹ, giúp Dao Ánh vượt qua muôn vàn trở ngại trong cuộc sống.
Trong những bức thư được gia đình Trịnh Công Sơn công bố, người đọc có thể cảm nhận được phần nào không chỉ là nỗi nhớ điên cuồng, vẻ đẹp của tình yêu mà còn đó những âu lo, dằn vặt của nhạc sĩ về thân phận, kiếp người. Ở đó người đọc còn thấy được những áng văn ấn tượng trong hành trình hoạt động nghệ thuật, đặc biệt là trong âm nhạc của ông.
“Dao Ánh. Dao Ánh. Dao Ánh. Buổi chiều thật yên tĩnh. Anh đứng nhìn sự yên tĩnh đó rơi xuống từ một đầu cỏ, một con đường dốc, một nóc nhà rồi một thân anh. Hạnh phúc thật đơn sơ - Như một phép lạ thật mầu nhiệm bức thư Ánh đến ngay lúc này ném anh về một đỉnh cao ở đó, anh bàng hoàng nghe loài chim lạ hót. Anh xúc động như vừa tìm lại được một vẻ kỳ bí nào đã đánh mất…” - một trong những trích đoạn trong những bức thư do nhạc sĩ Trịnh Công Sơn gửi nàng thơ Dao Ánh, đề ngày 17/9/1964, gửi từ B’Lao (Lâm Đồng - PV).
Hay như có những bức thư ngắn gọn, được nhạc sĩ Trịnh Công Sơn viết rất súc tích vào thời điểm năm 1966: “Dao Ánh, anh ở Đà Nẵng về chiều hôm qua. Rất nhớ Ánh”. Mỗi lá thư là một câu chuyện về tình yêu vô hạn, biểu tượng vĩnh hằng của tình yêu. Phần nhiều những lá thư này từng được công bố trong cuốn “Thư tình gửi một người” (NXB Trẻ) cách đây 11 năm về trước, vào ngày 1/4/2011 - đúng 10 năm ngày mất nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Đại diện gia đình người nhạc sĩ tài danh kể rằng, thời điểm để chuẩn bị ra mắt cuốn sách này, gia đình đã mượn những bản gốc của các lá thư sau đó scan. Sau khi tham khảo các thành viên cố vấn, gia đình đã thành lập ban biên tập, ngoài gia đình còn có nhà báo Nguyễn Trọng Chức và nhà thơ Nguyễn Duy để tuyển chọn và in.
“Thời điểm đó khi cô giao cho gia đình những bức thư gốc để phục vụ việc làm sách trong gia đình đưa ra nhiều luồng ý kiến. Có ý cho rằng đây là những lá thư tình, riêng tư giữa anh Trịnh Công Sơn và chị Dao Ánh, không biết anh Sơn có muốn đưa ra công chúng không? Tuy nhiên, khi đó chị Dao Ánh nói rằng, nó không thuộc về chị nữa mà của mọi người và hy vọng khi xuất bản những lá thư này công chúng sẽ hiểu hơn về anh Sơn”, ông Nguyễn Trung Trực, em rể nhạc sĩ Trịnh Công Sơn kể lại.
Sau khi scan để phục vụ việc ra mắt sách, gia đình có ngỏ ý xin bà Dao Ánh giữ lại bản gốc những lá thư. Tuy nhiên, thời điểm đó những bức thư đó đối với bà Dao Ánh mà nói vẫn rất quan trọng trong đời sống tinh thần, là linh hồn, cuộc đời và không thể tách rời cuộc sống của bà. Do vậy, gia đình tôn trọng ý nghĩ ấy, bản gốc những lá thư được gia đình trao trả lại cho bà Dao Ánh.
Theo lời gia đình, gần đây, khi bộ phim Em và Trịnh ra đời, bà Dao Ánh cũng đã xem và có đôi lời khen ngợi bộ phim và tỏ ra hài lòng với người đóng vai bà. Dù có nhiều tình tiết chưa hợp lý, nhưng đó là bộ phim điện ảnh hư cấu nên cũng dễ chấp nhận. Đặc biệt, người tình xưa của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn tâm sự bộ phim đã lột tả được khía cạnh của những bức thư tình. Từ đó, bà đi đến quyết định sẽ trao tặng lại hơn 300 lá thư Trịnh Công Sơn từng viết cho bà để trao lại cho gia đình Trịnh Công Sơn, để mai này khi có một bảo tàng về ông sẽ trưng bày ở đó. Việc này, theo tâm niệm của bà Dao Ánh rằng để công chúng có cơ hội ngắm nhìn những lá thư và hiểu hơn về nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
“Đây là những bức thư không phải bình thường mà nó đã giải mã được ca từ của anh Trịnh Công Sơn. Mỗi bức thư đã giải thích những bài hát như thế nào, viết cho cô trong hoàn cảnh như thế nào… Đọc những bức thư đó ta có thấy bối cảnh của đất nước, dân tộc, tình yêu đôi lứa”, ông Trực nói thêm, Và phía gia đình cũng thông tin thêm, khả năng cuối năm nay bà Dao Ánh sẽ về Việt Nam và trao những lá thư kể về chuyện tình đẹp từng đi vào âm nhạc của người nhạc sĩ tài danh.